برای اولین بار که قصد دریافت پای مصنوعی را دارید، ممکن است از خود بپرسید که :”طول عمر پروتز شما چقدر است؟”
طول عمر یک پروتز به عوامل مختلفی بستگی دارد، اما اکثر آنها به طور متوسط سه تا پنج سال ماندگاری دارند. می توان گفت جلسات دوره ای پس از دریافت پروتز به اندازه جلسات تحویل اهمیت دارند، چرا که تعمیرات و تنظیمات جزیی پروتز می تواند آن را برای مدت زمان بیشتری قابل استفاده نگه دارد. همچنین پروتزیست، شما را از پیشرفت تکنولوژی در زمینه قطعات پروتزی مطلع می سازد تا درصورت نیاز قطعات پیشرفته تر را جایگزین کنید.
در این مطلب از وب سایت کلینیک پژم در خصوص موارد مهم و موثر بر طول عمر یک پای مصنوعی می پردازیم؛
عوامل اثرگذار بر ماندگاری قطعات پروتزی
سن افراد
اجزا پروتزی در کودکان و نوجوانان بسته به سرعت و میزان رشد، نیاز به تنظیم و یا تعویض دارند.
در صورت افزایش قد عمومی بدن نیاز است طول پای مصنوعی متناسب با اندام مقابل افزایش یابد. همچنین با تغییر چشمگیر سایز اندام باقی مانده، سوکت و با افزایش سایز پنجه پای سالم، پنجه پروتزی نیز تعویض شود.
وضعیت اندام باقی مانده زمان دریافت پروتز: روند بهبود و تثبیت اندام باقی مانده در مراحل اولیه پس از قطع عضو، شامل تغییرات زیادی در اندام باقی مانده شده که می تواند منجر به کوچک شدن اندام و در نتیجه از بین رفتن فیت بهینه سوکت شود. البته معمولا تغییر سایز اندک با تغییر تعداد جوراب های پوشیده شده قابل جبران است. درصورت تغییرات چشم گیر ممکن است نیاز به طراحی سوکت جدید باشد.
سطح فعالیت
ارتقای سطح فعالیت و تمایل به انجام فعالیت های بیشتر می تواند نیاز به تغییر در پروتز یا قطعات آن را ایجاد کند.
بهتر است زمان انتخاب قطعات در مورد نیازها و اهداف خود به دقت با پروتزیست صحبت کنید. تحرک بیشتر یا متفاوت از قدرت تحمل قطعات پروتزی ماندگاری و دوام آنها را کاهش داده و در مواردی سبب شکستن قطعات می شود.
عوامل محیطی
قطعات پروتزی خصوصا قطعات الکترونیکی معمولا در شرایط محیطی خاصی از نظر رطوبت، ناهمواری سطوح، دمای هوا، گرد و غبار، مواد شیمیایی و وجود میدان مغناطیسی عملکرد بهینه دارند که توسط کارخانه تولید کننده ارایه می شود.
حتما از پروتزیست در مورد امکان شنا یا حمام کردن با پروتز خود بپرسید، البته که می توان از برخی روکش های ضد آب برای پروتز استفاده کرد، اما برخی افراد شنا کردن بدون پای مصنوعی را راحت تر دانسته اند.
خودتان اقدام به تنظیم پروتز نکنید. پیچاندن یک پیچ در جهت اشتباه می تواند سبب بد کار کردن پروتز یا حتی شکستن برخی قطعات آن شود.
علایمی که نشان می دهند پروتز شما نیاز به تنظیم یا تعویض دارد:
- با پروتز احساس متفاوتی نسبت به قبل دارید که می تواند سبب درد در اندام باقیمانده یا تمام بدن، تحریک پوست، تغییر در الگوی راه رفتن، ایجاد حرکات جبرانی، برهم زدن تعادل و زمین خوردن شود.
- پروتز باعث درد یا ناراحتی شود. پروتزیست ممکن است با کاهش فشار در نواحی دردناک و تنظیم تراز سبب افزایش راحتی با پروتز شود.
- برای انجام برخی از فعالیت ها نیاز به تلاش بیش از حد دارید. با گذشت زمان ممکن است سطح فعالیت تغییر کند. قبل از شروع یک فعالیت جدید، با پروتزیست خود مشورت کنید تا مطمئن شوید که پروتز شما ایمن عمل می کند و با فعالیت شما سازگار است.
- هرگونه صدای مزاحم یا اضافه را به پروتزیست خود اطلاع دهید.
مواردی که باعث افزایش طول عمر و دوام پروتز پای شما می شود
در حالی که یک عضو مصنوعی برای همیشه ماندگار نیست، با رعایت نکاتی ساده می توان دوام آنها را افزایش داد:
نظافت روزانه
هر روز پروتز و اندام باقیمانده خود را با آب و صابون ملایم تمیز کنید. البته پروتز را بطور کامل در آب فرو نکنید و ابتدا از یک پارچه تمیز نمدار آغشته به صابون و سپس استفاده کنید.
قبل از استفاده مجدد، اجازه دهید پروتز در هوا خشک شود،جوراب خود را تمیز نگه داشته و در صورت پارگی، آنها را تعویض کنید.
بررسی پروتز
به عنوان بخشی از فعالیت های روزانه اجزای پروتز خود را مشاهده کنید و هر گونه ترک، پارگی، خمیدگی، فرسایش و شل شدن قطعات را به پروتزیست خود اطلاع دهید.
مشاهده پوست
پوست اندام باقی مانده را قبل و پس از پوشیدن پروتز از نظر وجود هرگونه کبودی یا قرمزی بررسی کنید. قرمز ماندن پوست روی نواحی استخوانی بیش از بیست دقیقه می تواند نشان دهنده تغییر فیت سوکت باشد.
استفاده از کفش
بدون کفش پروتز خود را نپوشید. پروتز باید با ارتفاع پاشنه کفش تنظیم شود.