تورتیکولی یا کجی گردن چیست؟
به کجی سر و گردن تورتیکولی می گویند که با چرخش سر نیز همراه است. یعنی وقتی کودک یا نوزادی دارای تورتیکولی سمت چپ باشد، سر وگردن به سمت چپ متمایل شده و سر به سمت راست می چرخد.
دلیل بوجود آمدن تورتیکولی چیست؟
پزشکان نمی دانند که چرا بعضی از نوزادان تورتیکولی دارند و بعضی ها نه. یکی از دلایلی که ممکن است باعث بوجود آمدن تورتیکولی شود، وضعیت قرار گیری خاص جنین در رحم مادر است. مانند حالتی که نوزاد در وضعیت بریچ قرار داشته باشد (یعنی نوزاد با سر متولد نشود). استفاده از فورسپس یا وکییوم در زمان تولد نیز می تواند باعث بوجود آمدن این مشکل شود. به این نوع، تورتیکولی مادرزادی یا تورتیکولی نوزادی گفته می شود. این وضعیت معمولا از زمان تولد تا ۳ ماهگی دیده می شود. در تورتیکولی، یکی از عضلات اصلی گردن نوزاد درگیر شده و طول آن کوتاه می شود. بعد از تولد، شما متوجه می شوید که نوزادتان تمایل دارد سرش را بیشتر به یک سمت کج کند و یا اغلب به یک سمت بخوابد. در مراحل اولیه، به راحتی می توان با کشش عضلات گردن یا وضعیت دهی نوزاد در منزل، آنرا اصلاح کرد.
علائم و نشانه های کجی گردن (تورتیکولی) چیست؟
عملکرد نوزادان دارای تورتیکولی مشابه نوزادان بدون تورتیکولی است بجز در زمان انجام فعالیت های چرخیدن. یک نوزاد دارای تورتیکولی ممکن است علائم زیر را داشته باشد:
– متمایل شدن سر به یک سمت (تشخیص این مشکل ممکن است در نوزادان تازه متولد شده خیلی سخت باشد)
– در زمان شیر دادن، نوزاد ترجیح می دهد از یکی از سینه های مادر شیر بخورد و در صورت برگرداندن نوزاد به سمت سینه مقابل، ممکن است گریه کند و یا شیر نخورد.
– وقتی که شما به سمت درگیر نوزاد بیاستید و او را صدا کنید، نوزاد به سختی سرش را به سمت شما می چرخاند و یا از انجام آن امتناع می کند.
– چون نوزاد تمایل دارد فقط به یک سمت بخوابد، والدین باید مراقب احتمال بوجود آمدن دو مشکل اساسی و مهم باشند: ۱. انحراف یا بدشکلی یا کجی در شکل سر، ۲. بوجود آمدن انحراف در ستون فقرات. بنابراین دقت کردن به این موضوع بسیار مهم است.
چگونه تورتیکولی را تشخیص دهیم؟
پزشک معالج نوزاد شما یا همکاران ما در کلینیک ارتوز و پروتز پژم با انجام یک تست می توانند در تشخیص آن به شما کمک کنند.
درمان تورتیکولی نوزادان چقدر مهم است؟
در صورتی که نوزاد شما تورتیکولی داشته باشد، شما می توانید تحت نظر پزشک متخصص حرکات کششی زیر را در منزل برای نوزاد خود انجام دهید.
این می تواند در صاف شدن گردن نوزادتان و جلوگیری از عوارض بعدی بسیار کمک کننده باشد. بعد از شروع حرکات کششی، شما باید هر ۲ تا ۴هفته به پزشک معالج نوزادتان مراجعه کنید تا وضعیت را بررسی کند.
تورتیکولی یا کجی گردن چه ارتباطی با کجی جمجمه یا یا بدشکلی جمجمه دارد؟
زمانی که کودک دارای کجی گردن یا تورتیکولی است، چون همیشه تمایل دارد تا به یک سمت بخوابد می تواند باعث فرورفتگی پس سر در یک سمت و بیرون زدگی جمجمه در سمت مقابل شود و باعث به هم خوردن قرینگی صورت و جمجمه شود و از این جهت می تواند بصورت کجی سر نوزاد نیز توسط والدین خوانده شود
پیشنهاد می کنیم برای شناخت بیشتر بدفرمی های جمجمه ی نوزاد و درمان آن به مقاله “درمان بدفرمی های سر نوزادان با کلاه فرم دهی” مراجعه کنید.
نکات مهم در درمان تورتیکولی در منزل
در حین بازی با نوزادتان، به گونه ای بچرخید که او مجبور شود سرش را به هر دو جهت راست و چپ بچرخاند. این کمک میکند تا عضلاتی که سفت شده اند تحت کشش قرار گرفته و شل تر شوند. این کار بسیار بهتر از این است که شما خود عضلات نوزاد را تحت کشش قرار دهید. چون وقتی کودک با اراده خود سرش را به دوطرف بچرخاند احتمال ایجاد آسیب به عضلات گردن کمتر است.
در اینجا به چند حرکت ساده اشاره شده است که می توانید انجام دهید:
- وقتی کودک نیاز به غذا خوردن یا شیر خوردن دارد، سعی کنید از سینه ای به او شیر دهید که مجبور شود سرش را به آن سمت بچرخاند. مثلا اگر نوزاد دارای تورتیکولی به سمت راست است، سعی کنید از سینه راست به او شیر دهید.
- در زمان خواباندن نوزاد به پشت، سعی کنید صورتش را به سمت دیوار بچرخانید. چون نوزادان همیشه تمایل دارند تا به وسایل درون منزل توجه کنند، سر خود را در خلاف جهتی که دیوار است می چرخانند که این می تواند در ایجاد کشش در عضلات گردن نوزاد کمک کننده باشد. مثلا اگر نوزاد شما دارای تورتیکولی راست است (یعنی سر خود را به سمت راست کج می کند)، سمت چپ صورت او را به سمت دیوار بچرخانید (یعنی دیوار به سمت چپ نوزاد قرار داشته باشد) تا او سرش را به سمت راست بچرخاند.
- در زمان بازی با نوزادتان از وسایل و اسباب بازی های صدادار استفاده کنید و آنرا به سمت راست و چپ بچرخانید تا او سرش را به سمت صدا بچرخاند.
- زمانی که کودک بیدار است، خواباندن او بر روی شکم می تواند در تقویت عضلات ناحیه شانه و گردن بسیار کمک کننده باشد. همچنین کودکی که دارای تورتیکولی است و یا پشت سر او صاف شده یا جمجمه او دارای انحراف شده، این ورزش بسیار کمک کننده است.
برای انجام این ورزش حرکت زیر را انجام دهید:
o کودک را بر روی پاهای خود به شکم بخوابانید و وضعیت او را به گونه ای تنظیم کنید که سرش را به سمت مخالف شما بچرخاند. سپس او را صدا کنید و یا از یک اسباب بازی صدادار استفاده کنید تا او تشویق شود سرش و صورتش را به سمت شما بچرخاند. این حرکت را برای ۱۰ تا ۱۵ دقیقه در روز انجام دهید.
دقت کنید که در زمان خواب، هرگز کودک را به شکم نخوابانید.
در صورتیکه که با مطالعه این مقاله با سوالات بیشتری مواجه شدید حتما با همکاران ما در کلینیک ارتوز و پروتز پژم تماس بگیرید.
