اهمیت سوکت پروتزی در انواع پای مصنوعی

یکی از مهم ترین و ضروری ترین اجزای انواع پاهای مصنوعی، سوکت پروتزی است. زیرا تنها قسمتی از اجزای پروتزهای پا محصوب می شود که با بدن فرد قطع عضو در ارتباط است. در این مطلب قصد داریم در مورد انواع سوکت پروتزی و دلایل اهمیت آنها را بررسی کنیم.

سوکت پروتز چیست؟

سوکت پروتز رابط بین اندام باقیمانده یک فرد قطع عضو و اندام مصنوعی است. این یک جزء سفارشی است که نقشی اساسی در راحتی، عملکرد و موفقیت کلی یک اندام مصنوعی دارد. سوکت به گونه ای طراحی شده است که پروتز را به طور ایمن و راحت به اندام باقیمانده متصل کند و در عین حال نیروها و فشارها را به طور مساوی توزیع کند. در ساخت آن، شکل آناتومیک خاص اندام باقیمانده و نیازهای هر فرد در نظر گرفته شده است.

انواع مختلف سوکت پروتز

سوکت های پروتزی انواع مختلفی دارند که هر کدام برای رفع نیازها و ملاحظات خاص طراحی شده اند:

سوکت با تحمل وزن از کشکک زانو (PTB): این نوع سوکت، رایجترین و قدیمی ترین نوع سوکت در جهان است که برای افراد با قطع عضو زیر زانو استفاده می شود. در این سوکت فشار از روی نقاط استخوانی برداشته شده و بخش عمده تحمل وزن بر عهده تاندون زیر کشکک و برجستگی داخلی استخوان ساق انجام می شود.

سوکت تحمل کننده وزن از کل سطح اندام باقیمانده: هدف این نوع سوکت توزیع وزن به طور یکنواخت در کل اندام باقی مانده، کاهش نقاط فشار و افزایش راحتی است. در این نوع سوکت استفاده از ژل لاینر الزامی است.

سوکت مهار ایسکیال یا تحمل کننده وزن از لگن: این سوکت برای افراد قطع عضو بالای زانو طراحی شده است، این طرح سوکت از یک سکوی لگنی برای استخوان نشیمنگاه (ایسکیال) برای حمایت و ثبات استفاده می کند و امکان حرکت طبیعی تر را فراهم می کند.

سوکت‌های هیبریدی: با ترکیب ویژگی‌های طرح‌های مختلف سوکت، سوکت‌های هیبریدی برای پاسخگویی به نیازهای منحصر به فرد بیمار طراحی شده‌اند و راه‌حلی سفارشی ارائه می‌دهند.

چرا سوکت های پروتزی مهم هستند؟

سوکت پروتزی رابط بین اندام فرد و پای پروتزی است و به چند دلیل آن را به یک جزء حیاتی تبدیل می کند:

راحتی و تناسب با اندام باقیمانده: یک سوکت پروتزی اگر بخوبی ساخته شود باعث اطمینان فرد به پای پروتزی شده و در عین حال ناراحتی و نقاط فشار را به حداقل می رساند. این راحتی برای پوشیدن طولانی مدت و فعالیت های روزانه ضروری است.

تحرک و کارکرد: یک سوکت با طراحی مناسب حرکت طبیعی را تسهیل می‌کند و افراد قطع عضو را قادر می‌سازد تا طیف وسیعی از فعالیت‌ها را با اطمینان و سهولت انجام دهند.

سلامت و تندرستی: سوکت های با فیت نامناسب می توانند منجر به تحریک پوست، زخم ها و سایر مشکلات سلامتی شوند. بنابراین طراحی مناسب سوکت و تناسب آن برای جلوگیری از این مشکلات ضروری است.

بهبود کیفیت زندگی: یک سوکت پروتزی مناسب که نیازهای یک فرد را برآورده می کند، می تواند کیفیت زندگی او را تا حد زیادی ارتقا دهد و مشارکت در فعالیت های اجتماعی، تفریحی و حرفه ای را امکان پذیر کند.

مواد مورد استفاده در سوکت های پروتزی

انتخاب مواد برای سوکت های پروتزی در طول سال ها تکامل یافته و گزینه های مختلفی را شامل می شود که هر کدام مجموعه ای از مزایای خاص خود را دارند. مواد متداول مورد استفاده عبارتند از:

ترموپلاستیک ها: این مواد سبک وزن و بادوام هستند و می توانند برای ساخت سوکت های سفارشی مورد استفاده قرار گیرند. این مواد تطبیق پذیری عالی با اندام باقیمانده فرد دارند و اغلب در طرح های سوکت مدرن استفاده می شوند.

فیبر کربن: سوکت‌های ساخته شده با فیبر کربن دارای استحکام بالا و وزن کم هستند، که آنها را به انتخابی ایده‌آل برای افراد فعالی که به دنبال سوکت‌های پروتزی سبک و در عین حال مقاوم هستند، تبدیل می‌کند. این سوکت ها برای افرادی که دارای ضعف شدید اندام هستند و وزن پروتز برای آنها مهم است نیز مناسب می باشد.

سیلیکون: آسترها و رابط های سیلیکونی برای بهبود راحتی و کاهش اصطکاک بین اندام باقیمانده و سوکت استفاده می شوند. این مواد دارای طرح ها و ضخامت های متفاوتی هستند و بر اساس شرایط بیمار و قیمت انتخاب می شوند.

مواد هیبریدی: برخی از سوکت ها چندین ماده را با هم ترکیب می کنند تا از مزایای هر کدام بهره ببرند و راه حل مناسبی را ارائه می دهند که راحتی، تناسب و دوام را بهینه می کند.

جمع بندی

در مجموع سوکت پروتزی سنگ بنای اصلی عملکرد پای پروتزی، راحتی و موفقیت استفاده از پروتز است. درک نقش آن، انواع مختلف موجود، و مواد مورد استفاده در ساخت آن برای افراد قطع عضو و متخصصان پروتز بسیار مهم است. سوکتی که به خوبی طراحی شده و به درستی نصب شده باشد، افراد را قادر می سازد تا تحرک خود را دوباره به دست آورند، کیفیت زندگی خود را افزایش دهند و فرصت های جدید را در آغوش بگیرند. در کلینیک ارتوز و پروتز پژم، ما متعهد به ارائه سوکت های پروتزی سفارشی با فیت دقیق و مناسب هر فرد هستیم که نیازهای منحصر به فرد او را برآورده می کند. با استفاده از این پروتزها، فرد اطمینان حاصل می کند که می تواند با اطمینان و به راحتی در سفر خود به سمت یک زندگی رضایت بخش پیش برود.